Na naszej stronie korzystamy z cookies (ciasteczek) umożliwiających zapisywanie informacji na urządzeniu użytkownika. Zapoznaj się z naszą polityką prywatności oraz opisem jak zablokować cookies. Kontynuując przeglądanie naszej strony wyrażasz zgodę na pozostawianie cookies zgodnie z Twoimi bieżącymi ustawieniami przeglądarki.

Zezwalaj
Wprowadź minimum 3 znaki

Archiwum

Numer:

2(56)/2014

Maciej Smętkowski
Źródła wzrostu gospodarczego w regionach krajów Europy Środkowo-Wschodniej – dezagregacja strukturalna
Artykuł przedstawia analizę źródeł regionalnego wzrostu gospodarczego dziesięciu krajów Europy Środkowo-Wschodniej (EŚW) w wielowymiarowym ujęciu uwzględniającym: a) dezagregację struktur gospodarczych, b) międzynarodowy lub krajowy kontekst procesów rozwoju oraz c) różne typy regionów. Otrzymane wyniki potwierdzają zasadność takiego ujęcia, które umożliwiło ukazanie wielu zależności między dynamiką rozwojową regionów a przekształceniami strukturalnymi trudnymi lub niemożliwymi do zaobserwowania przy analizie zagregowanych wartości. W szczególności na podstawie przeprowadzonych analiz można zidentyfikować a) najważniejsze składowe procesów metropolizacji zachodzących w regionach głównych ośrodków miejskich, b) przebieg procesów reindustrializacji dotyczących regionów przejściowych oraz c) mechanizmy rozwoju regionów peryferyjnych. W efekcie umożliwiło to sformowanie ogólnych rekomendacji dla polityk realizowanych w odniesieniu do wyróżnionych typów regionów.
Sources of economic growth in CEEC regions – a structural disaggregation
The paper analyzes the sources of economic growth in the regions of Central and Eastern European countries (CEEC) using a multi-dimensional approach that takes into account: a) disaggregation of the economic structure; b) the international and national contexts of regional development processes; and c) the main types of regions. The results corroborate the validity of such an approach, showing the interrelationships between the development dynamics of individual regions and the structural changes that are difficult or impossible to identify using an analysis of aggregated values. In particular, the analyses conducted as part of the study help identify the key constituents of metropolization processes taking place in the regions of major city centres, the progress of reindustrialisation processes occurring in transitional regions, and the mechanisms underpinning development of peripheral regions. Based on these differences, the author formulates some general recommendations for policies implemented in these types of regions.
Afiliacja:
Maciej Smętkowski: Uniwersytet Warszawski, Centrum Europejskich Studiów Regionalnych i Lokalnych, Euroreg, ul. Krakowskie Przedmieście 30, 00-927 Warszawa; msmetkowski@uw.edu.pl
Dominika Wojtowicz
Wpływ funduszy unijnych na rozwój turystyki w województwie warmińsko-mazurskim
Turystyka jest ważnym czynnikiem rozwoju regionalnego, który mógłby stać się motorem zmian społeczno-gospodarczych wielu obszarów naszego kraju. Wzrost liczby turystów pozytywnie wpływa na rynek pracy i pobudza przedsiębiorczość w innych sektorach usług oferowanych w danym regionie. Pomimo potencjału, jakim dysponują niektóre polskie województwa, rozwój turystyki utrudniają: zły stan infrastruktury technicznej, zwłaszcza transportowej, wysoki stopień rozproszenia sektora, brak produktów turystycznych i ich odpowiedniej promocji. Choć Unia Europejska nie ma odrębnej polityki dedykowanej turystyce, fundusze przeznaczone na realizację polityki spójności w znacznej mierze mogą wspierać poprawę warunków dla dynamicznego rozwoju tego sektora. Artykuł jest poświęcony zagadnieniom związanym z wykorzystaniem funduszy unijnych na rozwój turystyki w województwie warmińsko-mazurskim. Wyniki przeprowadzonych analiz dowodzą pozytywnego – choć ograniczonego – wpływu realizowanych projektów na zwiększenie atrakcyjności oferty turystycznej i poprawę konkurencyjności podmiotów branży turystycznej. Zidentyfikowanymi problemami, obniżającymi skuteczność wsparcia tej branży, są niechęć do współpracy podmiotów w tworzeniu produktów turystycznych oraz problem przeinwestowania, który dotyczy części projektów.
The impact of EU funds on tourism development in the warmińsko-mazurskie voivodeship
The tourism sector plays an important role in regional economies. Its growth could become a driver of socio-economic development of different areas in Poland. The increasing number of visiting tourists has a positive impact on the labour market, and it stimulates entrepreneurship in other regions’ service sectors. Even though some Polish regions have great potential, there persist some substantial barriers to development of tourism: poor state of technical infrastructure, especially transport, significant dispersion of the sector, lack of tourism products, and poor promotion. As no separate policy dedicated to tourism is provided at the European Union level, the development of this sector can be financed from cohesion policy funds. The paper focuses on the use of EU funds for the development of tourism in the Warmia-Mazury region. The results of the analysis show a positive – albeit limited – impact of implemented projects on tourist attractiveness and on competitiveness of tourism sector firms. The effectiveness of the projects is limited due to low interest in cooperation in creating tourism products and to over-investment effects in some projects.
Afiliacja:
Dominika Wojtowicz: Akademia Leona Koźmińskiego, Sustainable Development Center, Katedra Ekonomii, ul. Jagiellońska 57/59, 03-301 Warszawa; dominika.wojtowicz@kozminski.edu.pl
Tomasz Kupiec
Użyteczność ewaluacji jako narzędzia zarządzania regionalnymi programami operacyjnymi
Artykuł prezentuje wyniki badania, którego celem była ocena użyteczności ewaluacji realizowanych na potrzeby regionalnych programów operacyjnych 2007–2013 (RPO). Badanymi elementami, składającymi się na użyteczność ewaluacji, były: jakość, adekwatność i wiarygodność wniosków wynikających z ewaluacji. Badanie zrealizowano w formie analizy dokumentów na reprezentatywnej próbie 71 raportów ewaluacyjnych ukończonych w latach 2008–2012. Wyniki badania pokazują, że wiele raportów nie dostarcza istotnych rekomendacji oraz nie udziela odpowiedzi na kluczowe pytania badawcze. Najczęściej w trakcie ewaluacji nie udaje się odpowiedzieć na pytanie o wpływ RPO na rozwój społeczno-gospodarczy województw. Zaobserwowana niska użyteczność dokonywanych ocen stanowi podstawę do sformułowania wniosków o negatywnych trendach w rozwoju systemu ewaluacji RPO, obejmujących nastawienie systemu na dostarczanie prostych informacji i „produkcję raportów”, a nie zaspokajanie faktycznego popytu na wiedzę.
The usability of evaluation as a tool for managing regional operational programmes
The paper presents an analysis of usability of regional operational programmes 2007?2013 (ROP) evaluations. The elements of usability under study are: quality, relevance, and credibility of the evaluation assumptions. The study consists in desk research of a representative sample (n = 71) of the evaluation reports completed between 2008 and 2012. The results show that many reports do not contain important recommendations and do not answer key research questions. In most cases, the evaluations fail to supply an answer on the impact of ROP on the socio-economic development of regions. The limited usefulness of evaluation reports leads to conclusions about negative trends in the development of the ROP evaluation system, which is focused on providing simple information, reports production, and does not respond to actual demand for knowledge.
Afiliacja:
Tomasz Kupiec: Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie, ul. Jagiellońska 57/59, 03-301 Warszawa; t.kupiec@evaluation.pl
Jan Maciej Chmielewski, Agnieszka Turek, Agnieszka Kardaś
Tendencje rozwoju pasma północnego obszaru metropolitalnego Warszawy
Celem artykułu jest przedstawienie procesu zmian, jakie od lat 70. XX w. do roku 2012 zachodziły na obszarach aglomeracji miejskich w Polsce. Cechą charakterystyczną tego procesu była zauważalna tendencja do społeczno-gospodarczej koncentracji funkcji w tych obszarach z równoczesną dekoncentracją ich zagospodarowania. Pod tym względem charakterystyczny jest Warszawski Zespół Miejski (WZM). Odnotowuje się na całym jego obszarze wzrost wskaźników gospodarczych oraz zaludnienia, przede wszystkim w gminach podstołecznych, przy równoczesnym rozpraszaniu się zabudowy na terenach wiejskich, liniową obudową dróg i słabnięciem znaczenia centrów miast otaczających Warszawę. Artykuł ma ukazać te tendencje w gminach północnego pasma rozwoju WZM. Badaniom poddano procesy zachodzące na obszarach trzech miast: Legionowa, Nowego Dworu Mazowieckiego i Zakroczymia oraz w gminach wiejskich Jabłonna i Wieliszew. Wyniki skonfrontowano ze zmianami zachodzącymi w południowej strefie aglomeracji, tj. gminach powiatu piaseczyńskiego. Zbadane procesy zostały porównane z propozycjami i ustaleniami wynikającymi z koncepcji planistycznych WSW, opracowywanych w badanym okresie. Nasilający się proces suburbanizacji, noszący znamiona dezurbanizacji zagospodarowania przestrzennego, wpływa na efektywność nowo powstałych struktur zabudowy i rangę ośrodków usługowych, a także wykazuje zawodność długoterminowych koncepcji planistycznych niepopartych szczegółowymi analizami i badaniami.
Development trends of the northern part of the Warsaw metropolitan area
The aim of the article is to present the process of changes which occurred from the 1970s until 2012 in the areas of urban agglomerations in Poland. In contemporary agglomerations in Poland, their socio-economic function is centralized while land use and building development become progressively decentralized, which results in dynamic growth of the central metropolitan area, and in simultaneous deurbanization of its zone of influence. The described problem is typical of the Warsaw Urban Agglomeration (Warszawski Zespół Miejski, WZM), where the population of the metropolitan zone increases while the importance of the surrounding towns, particularly in their central areas, decreases. The objective of this paper is to present these contemporary trends in the communes of the northern zone of WZM. The analysis involves three towns: Legionowo, Nowy Dwór Mazowiecki, and Zakroczym, and two communes – Jabłonna and Wieliszew. The results are compared with relevant changes occurring in the communes of the Piaseczno district. The examined processes are also confronted with the proposals and arrangements included in planning concepts prepared in different periods for the agglomeration. The escalating suburbanization, characterized by deurbanization visible in spatial planning, affects the effectiveness of newly created building developments and their rank of service centres, and also shows the failure of long-term planning, which is not supported by detailed analysis and research.
Afiliacja:
Jan Maciej Chmielewski: Politechnika Warszawska, Wydział Geodezji i Kartografii, Katedra Gospodarki Przestrzennej i Nauk o Środowisku Przyrodniczym, Pl. Politechniki 1, 00-661 Warszawa; anneli@rubikon.pl
Agnieszka Turek: Politechnika Warszawska, Wydział Geodezji i Kartografii, Katedra Gospodarki Przestrzennej i Nauk o Środowisku Przyrodniczym, Pl. Politechniki 1, 00-661 Warszawa; aturek@gik.pw.edu.pl
Agnieszka Kardaś: Politechnika Warszawska, Wydział Geodezji i Kartografii, Katedra Gospodarki Przestrzennej i Nauk o Środowisku Przyrodniczym, Pl. Politechniki 1, 00-661 Warszawa; a.kardas@gik.pw.edu.pl
Krzysztof Błażejczyk, Anna Błażejczyk, Magdalena Kuchcik, Paweł Milewski, Jakub Szmyd
Zmiany zagospodarowania Warszawy według… Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego i ich możliwy wpływ na warunki mikroklimatyczne i jakość życia mieszkańców
Na przestrzeni ostatnich dziesięcioleci obserwuje się burzliwy rozwój miast. W wielu miastach Polski, w tym także w Warszawie, proces ten odbywa się w warunkach braku miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. Przy podejmowaniu decyzji lokalizacyjnych i wydawaniu pozwoleń na budowę władze lokalnych jednostek administracyjnych kierują się ogólnymi wskazaniami rozwoju miasta zawartymi w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego. Celem obecnego doniesienia jest przedstawienie, w jakim stopniu projektowane kierunki rozwoju przestrzennego Warszawy mogą wpłynąć na niektóre cechy klimatu miasta, ważne dla jakości życia mieszkańców. Szczególna uwaga zostanie zwrócona na tzw. miejską wyspę ciepła.
Changes in the spatial organization of Warsaw and their possible influence on microclimatic conditions and quality of life of urban citizens
The last decades have brought intensive development of urban areas. In many Polish cities, including Warsaw, such development takes place without obligatory local plans. Thus, administrative permission decisions concerning any investment are prepared on the basis of so-called studies of conditions and directions of spatial planning. The aim of the present paper is to discuss how general plans of spatial development in Warsaw can influence some features of its climate which are important for the quality of life of Warsaw citizens. Special attention is paid to Urban Heat Island.
Afiliacja:
Polska Akademia Nauk, Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania, 00-818 Warszawa, Twarda 51/55, Uniwersytet Warszawski, Wydział Geografii i Studiów Regionalnych, 00-927 Warszawa, Krakowskie Przedmieście 30 / Bioklimatologia. Pracownia Bioklimatologii i Ergonomii Środowiskowej, 04-133 Warszawa, Łukowska 17/55 / Polska Akademia Nauk, Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania, 00-818 Warszawa, Twarda 51/55 kblazejczyk@uw.edu.pl, kblazejczyk@uw.edu.pl / anna@blazejczyk.eu / mkuchcik@hotmail.com / pmilewski@twarda.pan.pl / j.szmyd@twarda.pan.pl
Rafał Warżała
Cykle koniunkturalne na rynku pracy Warmii i Mazur
Celem artykułu jest analiza wpływu regionalnych wahań koniunktury na rynek pracy na przykładzie województwa warmińsko-mazurskiego. Podstawą oceny występowania zmian koniunkturalnych na regionalnym rynku pracy jest analiza wybranych zmiennych, do których należą: stopa bezrobocia, liczba zatrudnionych, liczba ofert pracy, poziom płac oraz liczba wyrejestrowanych bezrobotnych. Do wyeliminowania z danych surowych efektów sezonowości oraz czynników nieregularnych wykorzystano metodę TRAMO-SEATS, do estymacji wahań cyklicznych – filtr Christiano-Fitzgeralda, natomiast procedura oznaczenia punktów zwrotnych została oparta na metodzie Bry-Boschan. Uzyskane wyniki badań wskazują, że można traktować analizowane zmienne rynku pracy jako zmienne wyprzedzające lub opóźnione w relacji do szeregu referencyjnego produkcji przemysłowej.
Business cycle fluctuations on the labour market in the Warmia and Mazury region
The objective of this article is to analyze the impact of business cycle fluctuations on the regional labour market. The study is based on a less developed Polish region, i.e. Warmia and Mazury. Five variables are selected to describe business cycle fluctuations on the regional labour market: unemployment rate, number of employed persons, number of created jobs, number of unemployed persons who found a job, and the average gross wage. In order to eliminate the effects of seasonality as well as the impact of irregular factors, the TRAMO-SEATS method is used. For the business cycles estimation, the Christiano-Fitzgerald band pass filter is applied, and the Bry--Boschan procedure is applied to date business cycles turning points. The results of the survey imply that some of the labour market variables can be treated as leading, and others as lagged business cycles variables in relation to the reference series, i.e. output of industry.
Afiliacja:
Rafał Warżała: Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, Katedra Makroekonomii, Wydział Nauk Ekonomicznych, ul. M. Oczapowskiego 4, 10-719 Olsztyn; rafal.warzala@uwm.edu.pl
Roman Szul
Marek Barwiński, 2013, Geograficzno-polityczne uwarunkowania sytuacji Ukraińców, Łemków, Białorusinów i Litwinów w Polsce po 1944 roku (recenzja)
Roman Szul
Andrzej Rykała, 2011, Mniejszości religijne w Polsce. Geneza, struktury przestrzenne, tło etniczne (recenzja)