Na naszej stronie korzystamy z cookies (ciasteczek) umożliwiających zapisywanie informacji na urządzeniu użytkownika. Zapoznaj się z naszą polityką prywatności oraz opisem jak zablokować cookies. Kontynuując przeglądanie naszej strony wyrażasz zgodę na pozostawianie cookies zgodnie z Twoimi bieżącymi ustawieniami przeglądarki.

Zezwalaj
Wprowadź minimum 3 znaki

Archiwum

Numer:

3(45)/2011

Sylwia Dołzbłasz, Andrzej Raczyk
Projekty współpracy transgranicznej na zewnętrznych i wewnętrznych granicach Unii Europejskiej - przykład Polski
Celem pracy była analiza znaczenia granic i typów pograniczy dla kształtowania współpracy przygranicznej. Uwzględniono prawie 600 projektów z siedmiu programów współpracy realizowanych w ramach Interreg III A w Polsce w latach 2004–2006. Autorzy starali się odpowiedzieć na pytania, czym różni się współpraca w przypadku poszczególnych granic i z czego wynikają dostrzeżone odmienności. Jakkolwiek z formalnego punktu widzenia programy Interreg III A realizowano w całym kraju w niemal taki sam sposób, to badanie wykazało zróżnicowanie rzeczywistego wymiaru współpracy. Na efektywność realizowanych przedsięwzięć wpływały przede wszystkim rodzaj granicy, kraj, z którym podejmowano współdziałanie, a także uwarunkowania lokalne tworzące tzw. czynnik integrujący.
Trans-border cooperation projects on the external and internal EU borders – Poland case study
The aim of this paper was to analyse the role of borders and types of borderlands in cross-border cooperation. Almost 600 projects from seven Interreg IIIA Programmes, in which Polish border regions participated in the years 2004–2006, were examined. The authors paid special attention to the question whether the structure of co-operation fields is uniform or diversified along all borders. Although many similarities did exist, there were also important differences. It turned out that the common legal framework of Interreg Programmes did not guarantee exactly the same realisation of trans-border cooperation. The so called ‘integrating factor’ also played an important role. The type of border and neighbouring country, as well as different local conditions also had an impact on the programmes’ implementation. Therefore, the effectiveness of trans-border programmes depends on their adjustment to specific regional conditions.
Afiliacja:
Sylwia Dołzbłasz: Instytut Geografii i Rozwoju Regionalnego, Uniwersytet Wrocławski, ul. Kuźnicza 49/55, 50-138 Wrocław; sylwia.dolzblasz@uni.wroc.pl
Andrzej Raczyk: Instytut Geografii i Rozwoju Regionalnego, Uniwersytet Wrocławski, ul. Kuźnicza 49/55, 50-138 Wrocław; andrzej.raczyk@uni.wroc.pl
Jarosław Działek
Kapitał społeczny – ujęcia teoretyczne i praktyka badawcza
Jakkolwiek koncepcja kapitału społecznego od ponad 20 lat zdobywa coraz szerszą popularność, zarówno wśród badaczy, jak i decydentów, to dopiero nabiera cech dojrzałości. Artykuł prezentuje klasyczne i krytyczne ujęcia kapitału społecznego, które umożliwiają wskazanie najważniejszych jego wymiarów i najbardziej odpowiedniego modelu badań empirycznych. Oprócz tego autor charakteryzuje obszary badawcze, w których przedmiotowe pojęcie znalazło zastosowanie, służąc do wyjaśniania innych zjawisk społecznych, politycznych i gospodarczych, a także zależności pomiędzy nimi.
Social capital – theoretical and empirical approaches
For more than 20 years, social capital has been gaining popularity both among researchers and policy makers. However, this theory has just reached its maturity. The paper presents classical and critical approaches to the concept. Main aspects and types of social capital are distinguished, followed by a description of the most relevant model for empirical research. Finally, the most important research fields are discussed, including mechanisms explaining the influence of social capital on other social, political and economical phenomena.
Afiliacja:
Jarosław Działek: Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej, Uniwersytet Jagielloński, ul. Gronostajowa 7, 30-387 Kraków; jarek.dzialek@uj.edu.pl
Sławomira Hajduk
Stan planistyczny gmin województwa podlaskiego z obszarami cennymi przyrodniczo
Celem artykułu jest ocena aktywności planistycznej samorządów gminnych i ruchu inwestycyjnego na cennych przyrodniczo obszarach należących do województwa podlaskiego. Planowanie przestrzenne na poziomie lokalnym ma szczególnie duże znaczenie na terenie gmin obejmujących obszary cenne przyrodniczo. Pozwala zachować naturalne środowisko dla przyszłych pokoleń i utrzymać procesy ekologiczne. Jednak ochrona nie może ograniczać rozwoju inwestycyjnego. Gminy z obszarami cennymi przyrodniczo powinny posiadać miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego, w których określa się sposób racjonalnego gospodarowania zasobami naturalnymi i wznoszenia zabudowy. Dotyczy to zwłaszcza gmin, które oprócz funkcji ekologicznych odgrywają ważną rolę w rozwoju turystyki, transportu i znajdują się w strefach podmiejskich.
The status of land development planning in municipalities with environmentally valuable areas in Podlaskie Voivodeship
The aim of this paper is to evaluate the activity of local governments’ planning and investment service in the environmentally valuable areas of Podlaskie Voivodeship. Spatial planning at the local level is extremely important, especially in the environmentally valuable areas. It makes it possible to preserve the natural environment for future generations and to maintain ecological processes. However, protective measures should not disturb municipal investments. One of the appropriate solutions is the introduction of local land development plans – a framework of rational management of natural resources and of marketing development. This is particularly important in the areas of municipalities which, beside ecological functions, play an important role in the development of tourism and transport, and are situated in suburban areas.
Afiliacja:
Sławomira Hajduk: Wydział Zarządzania, Politechnika Białostocka, ul. Wiejska 45A, 15-351 Białystok; hajduksl@poczta.onet.pl
Janusz Hryniewicz
Imigracja i wielokulturowość w warunkach dużego dystansu kulturowego
Wielokulturowość to polityka społeczna, która polega na neutralności kulturowej państwa. W Zachodniej Europie powstały duże środowiska imigrantów wywodzących się z pozaeuropejskich kultur. Państwa Starego Kontynentu zareagowały na to wprowadzeniem polityki wielokulturowości. Jednak wiele zachowań emigrantów godziło w prawa człowieka, choć równocześnie odpowiadało wymogom wielokulturowości. Z powodu dużego dystansu kulturowego między społeczeństwami europejskimi a imigranckimi integracja przybyszów okazała się trudniejsza, niż oczekiwano. Współcześnie obserwujemy kontestację polityki wielokulturowości, ale nie jej odrzucenie. Nowa polityka społeczna powinna sprzyjać adaptacji imigrantów do politycznych i ekonomicznych instytucji, a przy tym uwzględniać kluczową wartość, jaką są prawa człowieka.
Immigration and multiculturalism in a situation of great cultural distance
Multiculturalism is a kind of social policy that depends on cultural neutrality of the state. Huge communities of immigrants of non-European cultures arose in Western Europe. In response to this phenomenon, European states initiated a multicultural social policy. In effect, many behaviours of immigrants turned out to be at variance with human rights, but consistent with multiculturalism. Great cultural distance between European societies and immigrants caused more serious problems with integration than had been expected. Nowadays, we can observe a contestation, but not abandonment, of the multicultural policy, accompanied by anti-immigrant sentiments. A new social policy ought to facilitate the adaptation of immigrants in economic and politic institutions, and to respect human rights as a key value.
Afiliacja:
Janusz Hryniewicz: Uniwersytet Warszawski, Centrum Europejskich Studiów Regionalnych i Lokalnych (EUROREG), (ul. Krakowskie Przedmieście 30, 00-927 Warszawa); hrynie@poczta.onet.pl
Maciej Nowak
Joanna Cymerman, 2011, Aktywna gospodarka nieruchomościami w gminie. Prawo. Instrumenty. Dochody gmin, Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, 301 s. (recenzja)
Sławomir Pastuszka
Konwergencja nominalna nowych państw członkowskich Unii Europejskiej
Jednym z istotnych etapów integracji europejskiej jest Unia Gospodarcza i Walutowa, w obrębie której używa się wspólnej waluty – euro. Przynależność do strefy euro powinna zwiększać bezpieczeństwo i stabilność gospodarki. Dlatego wskazane jest, aby nowe kraje członkowskie Unii Europejskie starały się o akcesję do strefy euro, spełniając odpowiednio wcześniej tzw. kryteria zbieżności z Maastricht. W artykule oceniono konwergencję nominalną nowych członków (relacja deficytu i długu publicznego do PKB, przeciętne roczne stopy inflacji, długoterminowe stopy procentowe) w latach 2004–2009.
Nominal convergence of the new member states of the European Union
An Economic and Monetary Union is the next stage of European integration. The membership in the euro zone should result in strengthening the safety and stability of the national economy. Therefore, the new member countries ought to aspire to accession, meeting in advance the Maastricht convergence criteria. The paper presents the assessment of the nominal convergence of new EU members (general government deficit and general public debt related to GDP, annual average inflation rates, long-term interest rates) in 2004–2009.
Afiliacja:
Sławomir Pastuszka: Wydział Zarządzania i Administracji, Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy Jana Kochanowskiego w Kielcach, ul. Świętokrzyska 21B, 25-406 Kielce; inp@ujk.kielce.pl
Grzegorz Rak, Małgorzata Pstrocka-Rak
Wieżowce w winnicach. Cykl życiowy nadmorskiej destynacji turystycznej na przykładzie Benidormu
Autorzy przetestowali model cyklu życiowego destynacji turystycznej Richarda Butlera na jednym z najważniejszych ośrodków turystyki wypoczynkowej Hiszpanii – Benidormie. Wyróżnia się on dużym stopniem przekształcenia krajobrazu – jest to największe skupisko wieżowców w Europie. Na podstawie historycznej analizy rozwoju ośrodka od XIV do XXI w. i źródeł ikonograficznych (fotografii) zidentyfikowano kolejne fazy cyklu, a także określono cechy popytu i podaży, zasób infrastrukturalny, stopień przekształcenia krajobrazu i priorytety zarządzania. Szczególny nacisk położono na omówienie procesu reorientacyjnego (restrukturyzacyjnego), a następnie oceniono jego skuteczność na podstawie analizy danych statystycznych. Rozpatrzono przypadek Benidormu na tle porównawczym 10 nadmorskich destynacji drugiej generacji z różnych regionów świata. Ponadto zaproponowano syntetyczny, uogólniony model rozwoju sfery turystycznej w uwzględnionych miejscowościach.
Skyscrapers in vineyards. The life cycle of a second generation seaside resort – the case of Benidorm
The main aim of the article is to test Richard Butler’s model of tourist destination lifecycle in relation to Benidorm – one of the most important Spanish seaside resorts. Benidorm is an example of extreme changes in the landscape caused by a large number of skyscrapers. The analysis of Benidorm’s history from 14th to 16th century and its photographs allowed us to identify phases of this resort’s cycle. Supply and demanded features, infrastructure, the degree of landscape change and management priorities were also taken into consideration. Particular attention was paid to the reorientation stage. Using statistical data, the authors verified how effective the reorientation of Benidorm’s tourism economy was. Moreover, in order to show a wide background of the issues discussed, the main characteristics of development stages of mass tourism were presented (based on ten examples of second generation seaside resorts).
Afiliacja:
Grzegorz Rak: Politechnika Opolska, Instytut Turystyki i Rekreacji, ul. Prószkowska 76, 45-758 Opole; g.rak@po.opole.pl
Małgorzata Pstrocka-Rak: Akademia Wychowania Fizycznego, Katedra Turystyki, al. I.J. Paderewskiego 35, 51-612 Wrocław; malgorzata.pstrocka-rak@auf.wroc.pl
Rafał Warżała
Analiza koniunktury gospodarczej w ujęciu regionalnym na przykładzie województwa warmińsko-mazurskiego
Analiza koniunktury ekonomicznej w skali kraju dostarcza informacji na temat długości, przebiegu i fazy cyklu, w której znajduje się gospodarka. Jednak sytuacja w kraju nie musi być zbieżna z kondycją gospodarczą poszczególnych regionów. Na rozbieżności w tym zakresie wskazuje się w literaturze przedmiotu. W artykule zaprezentowano analizę sytuacji gospodarczej w województwie warmińsko-mazurskim od początku 2008 r. do III kwartału 2010 r., uwzględniając występujące ostatnio zaburzenia w światowej i polskiej gospodarce. Ponadto rozważono na przykładzie Warmii i Mazur przydatność metod wielowymiarowej analizy porównawczej do oceny koniunktury gospodarki regionalnej. Kolejnym celem artykułu była weryfikacja poglądu Michaela P. Niemiry i Philipa A. Kleina (1994) na temat zależności między poziomem rozwoju regionu a podatnością na wahania koniunktury. Wyniki analizy potwierdzają większą wrażliwość regionów o niskim poziomie rozwoju i niewielkim zróżnicowaniu gospodarczym na zmiany koniunkturalne, które można wyrazić za pomocą mierników syntetycznych.
Analysis of a regional business cycle. The case of Warmian-Masurian Voivodeship
Analyses of nationwide business cycles provide information on the length, course and phase of a current cycle. However, the nationwide cycle is not always convergent with the economic situation of individual regions. Discrepancies in this regard are often described in the literature. In this paper, we presented an analysis of the economic situation of Warmian-Masurian Voivodeship from 2008 to the 3rd quarter of 2010 in the context of the recent turbulence of the global and Polish economies. What is more, we evaluated the usefulness of multi-dimensional comparative analysis methods to assess the condition of the business cycle in Warmia and Mazury. We verified the view of Michael P. Niemira and Philip A. Klein (1994) concerning the relationship between regional development level and business cycle fluctuation vulnerability. Finally, we showed that less developed and less economically diversified regions are more prone to economic fluctuations.
Afiliacja:
Rafał Warżała: Wydział Nauk Ekonomicznych, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, ul. K. Obitza 2, 10-725 Olsztyn; rafal.warzala@uwm.edu.pl