Na naszej stronie korzystamy z cookies (ciasteczek) umożliwiających zapisywanie informacji na urządzeniu użytkownika. Zapoznaj się z naszą polityką prywatności oraz opisem jak zablokować cookies. Kontynuując przeglądanie naszej strony wyrażasz zgodę na pozostawianie cookies zgodnie z Twoimi bieżącymi ustawieniami przeglądarki.

Zezwalaj
Wprowadź minimum 3 znaki

Archiwum

Numer:

4(58)/2014

Grzegorz Gorzelak, Bohdan Jałowiecki
Koniunktura w Polsce lokalnej 2013
Artykuł przedstawia wyniki ankiet przeprowadzonych wśród polskich gmin do 50 tys. mieszkańców pod koniec 2013 r. Uzyskany na podstawie ok. 1300 wypełnionych ankiet materiał z dużą dokładnością przedstawia aktywność samorządów lokalnych w promowaniu rozwoju gospodarczego gmin, a także daje dość dobry obraz postaw i opinii samorządowców na tematy związane z rozwojem lokalnym. Badanie nawiązuje do wcześniejszych analiz prowadzonych w połowie lat dziewięćdziesiątych i potwierdza, iż przestrzenne zróżnicowanie sprawności samorządów ma swoje uwarunkowania historyczne.
Economic performance in Polish regions in 2013
The article presents the results of a questionnaire received in Autumn 2013 from over 1,300 Polish municipalities whose population does not exceed 50 thousand people. The material obtained from this questionnaire offers exact data concerning the performance of local governments in promoting local economic development, as well as opinions and values shared by these governments. The research is related to a similar undertaking performed in mid-1990s, and confirms earlier hypotheses indicating that spatial differentiation of performance of the local governments in Poland has deep historical roots.
Afiliacja:
Grzegorz Gorzelak: Centrum Europejskich Studiów Regionalnych i Lokalnych Uniwersytetu Warszawskiego, Euroreg, ul. Krakowskie Przedmieście 30, 00-927 Warszawa; g.gorzelak@uw.edu.pl
Bohdan Jałowiecki: Centrum Europejskich Studiów Regionalnych i Lokalnych Uniwersytetu Warszawskiego, Euroreg, ul. Krakowskie Przedmieście 30, 00-927 Warszawa; jalowiecki@post.pl
Marek Kozak
10 lat polityki spójności w Polsce
Artykuł jest poświęcony metaanalizie wpływu polityki spójności w ostatniej dekadzie na rozwój w Polsce na podstawie dostępnych danych statystycznych i analiz w kontekście celów rozwojowych stawianych przez politykę spójności. Główna teza głosi, że w omawianym okresie interwencja polityki spójności służyła przede wszystkim poprawie jakości życia. Przyczyn tego upatruje się w mechanizmie tzw. zastępstwa celów, nieformalnego kompromisu oczekiwań głównych beneficjentów oraz łagodzenia wymogów stawianych im przez zarządzających polityką spójności. Na podstawie analizy dostępnych danych i raportów autor dochodzi do wniosku, że główna teza nie została odrzucona.
10 years of cohesion policy in Poland
The paper is devoted to a meta-analysis of the Cohesion policy influence on the development in Poland in the last decade. The meta-analysis is based on statistical data and analyses in the context of the Cohesion policy development objectives. The author hypothesizes that in the period, Cohesion policy contributed mostly to the improvement of the quality of life. The reasons of that should be sought in the mechanism of so-called objective replacement, an informal compromise between the expectations of the main beneficiaries, and loosened requirements set by those managing the Cohesion policy. On the basis of the data and reports available, the author confirms the hypothesis.
Afiliacja:
Marek Kozak: Centrum Europejskich Studiów Regionalnych i Lokalnych Uniwersytetu Warszawskiego, Euroreg, ul. Krakowskie Przedmieście 30, 00-927 Warszawa; m.kozak@uw.edu.pl
Janusz Zaleski, Zbigniew Mogiła, Joanna Kudełko
Jakość prognoz płatności w ramach NPR/NSR) a wyniki analizy kontrfaktualnej
Wielkość i struktura transferów są jedną z głównych determinant skali oddziaływania polityki spójności (NPR i NSRO) na rozwój społeczno-gospodarczy badanych regionów obok siły keynesowskiego mechanizmu mnożnikowego, parametrów determinujących skalę efektów podażowych oraz początkowych zasobów infrastrukturalnych, kapitału ludzkiego i technicznego uzbrojenia pracy. Celem niniejszego artykułu jest zbadanie wpływu, jaki na wyniki kontrfaktualnej analizy oddziaływania NPR i NSRO na gospodarki polskich województw mają zmiany prognoz publicznych środków finansowych. Przy zastosowaniu 16 makroekonomicznych modeli HERMIN gospodarek polskich województw przeprowadzono symulacje dla okresu 2004–2020, wykorzystując dane finansowe Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju (MIR) udostępniane w latach 2008–2013. Rezultaty badania wskazały, że roczne błędy prognozy transferów unijnych na poziomie regionalnym sięgają nawet 229%, natomiast błędy prognoz alokacji osiągają poziom nawet 32%. Brak trafności prognoz transferów unijnych oraz ich zmienność powodują zniekształcenie wyników badań makroekonomicznych oddziaływania polityki spójności na procesy rozwojowe nawet o 88% w przypadku wyników rocznych i do 40% w przypadku wyników skumulowanych.
The quality of the prognoses concerning NDP and NSRF payments and the results of a counterfactual analysis
The scale and structure of EU funds are one of the key determinants of Cohesion Policy impacts on socio-economic regional development, along with the magnitude of the Keynesian multiplier mechanism, spill-over elasticities, initial stocks of infrastructure, or human and physical capital. The aim of the paper is to analyze how changes in forecasts of Cohesion Policy public financial resources (available in NDPs & NSRFs) affect a counterfactual analysis of the Cohesion Policy impacts on the Polish NUTS-2 regional economies. On the basis of the financial data from the Polish Ministry of Infrastructure and Development which were made available in the years 2008?2013, simulations were carried out for the period 2004?2020 using 16 macroeconomic HERMIN models for the Polish regions. The results show that yearly forecast errors of the EU funds at the regional level account for up to 229%, and the forecast errors of allocations of the EU funds amount even to 32%. The inaccuracy of the forecasts of the EU payments and their volatility considerably distort the results of macroeconomic research of the Cohesion Policy impacts on development processes – even by 88% in the case of the yearly results, and by 49% in the case of cumulative results.
Afiliacja:
Janusz Zaleski: Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej, Państwowy Instytut Badawczy, ul. Podleśna 61, 01-673 Warszawa & Wrocławska Agencja Rozwoju Regionalnego, ul. Karmelkowa 29, 52-437 Wrocław; janusz.zaleski@warr.pl
Zbigniew Mogiła: Wrocławska Agencja Rozwoju Regionalnego, ul. Karmelkowa 29, 52-437 Wrocław; zmg@warr.pl
Joanna Kudełko: Wrocławska Agencja Rozwoju Regionalnego, ul. Karmelkowa 29, 52-437 Wrocław; jkd@warr.pl
Magdalena Górczyńska
Odnowa miejska ? la française: społeczny wymiar programów rewitalizacji
Celem artykułu jest wyjaśnienie podstaw polityki odnowy miejskiej we Francji, prowadzonej w ciągu XX i XXI w. Odwołując się do wybranych przykładów programów odnowy przeprowadzonych w aglomeracji paryskiej, skoncentrowano się przede wszystkim na ich społecznym wymiarze. Rozbudowane narzędzia z zakresu urbanistyki oraz polityka kontraktowa umożliwiły współpracę wertykalną i horyzontalną różnych podmiotów. Kluczowym elementem było zróżnicowanie oferty mieszkaniowej w sektorze najmu na wolnym rynku oraz w segmencie mieszkań o regulowanym czynszu. Na obszarach charakteryzujących się wyższym potencjałem i możliwością wielowymiarowego podniesienia ich atrakcyjności efekty odnowy były bardziej spektakularne, podczas gdy renowacja miejska prowadzona na obszarach kryzysowych przynosi mieszane rezultaty.
Urban renewal ? la française: social dimension of urban renewal schemes
The aim of this paper is to discuss urban renewal policy implemented in France over the 20th and the 21st century. Referring to selected examples from the agglomeration of Paris, special attention is paid to the social dimension of urban renewal. The diversified tools in the field of urbanism and contract policy led to vertical and horizontal cooperation between different entities. The key element was the differentiation of housing supply, especially in the case of apartments for rent. In the areas with better potential and likely to become more multi-dimensionally attractive, the effects of renewal were more spectacular, whereas urban renovation carried out in deprived areas still brings mixed outcomes.
Afiliacja:
Magdalena Górczyńska: Polska Akademia Nauk, Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania, ul. Twarda 51/55, 00-818 Warszawa; mgor@twarda.pan.pl
Andrzej Raczyk, Kamila Graczyk
Polityka promocyjno-informacyjna a rozwój gospodarczy miast Polski
Celem pracy była analiza zróżnicowania przestrzennego jakości polityki promocyjnej i informacyjnej miast Polski ukierunkowanej na rozwój gospodarczy. Badanie oparto na przeprowadzonym audycie elektronicznym oraz szczegółowej weryfikacji oficjalnych serwisów internetowych 306 miast w Polsce. Analiza wykazała bardzo dużą różnorodność rzeczywistego zaangażowania samorządów lokalnych w poprawę atrakcyjności inwestycyjnej miast. W wielu wypadkach obserwować można częściowy lub całkowity brak przejawów realizacji polityki promocyjno-informacyjnej. Badanie wykazało również brak spójności oraz tymczasowość podejmowanych działań marketingowych.
Promotion and information policy and economic development of Polish cities
The purpose of this paper is to analyze cities’ promotion and information policy regarding the development of economic activity. The study was carried out in the form of electronic audit and evaluation of the official websites of 306 cities in Poland. On this basis, promotion and information policy was assessed and its spatial diversity analyzed. The analysis revealed significant diversity of actual involvement of local self-governments in enhancing investment attractiveness of cities. It seems that in most cases such policy either does not exist at all, or is hardly implemented. The study also shows a lack of cohesion as well as temporariness of marketing activities undertaken.
Afiliacja:
Andrzej Raczyk: Uniwersytet Wrocławski, Instytut Geografii i Rozwoju Regionalnego, Zakład Zagospodarowania Przestrzennego, ul. Kuźnicza 49/55, 50-138 Wrocław; andrzej.raczyk@uni.wroc.pl
Kamila Graczyk: Uniwersytet Wrocławski, Instytut Geografii i Rozwoju Regionalnego, Zakład Zagospodarowania Przestrzennego, ul. Kuźnicza 49/55, 50-138 Wrocław; kamila.gk@interia.pl
Krzysztof Bierwiaczonek
Społeczne użytkowanie przestrzeni publicznej miast posocjalistycznych. Przykład trzech miast górnośląskich
W perspektywie paradygmatu kulturalistycznego socjologii miasta z wykorzystaniem teorii przestrzeni publicznej artykuł prezentuje sposoby użytkowania przestrzeni publicznych w trzech miastach: Jastrzębiu Zdroju, Tychach i Żorach. W miastach tych wyraźnie widoczne są skutki wytwarzania przestrzeni w Polsce Ludowej: dominacja przestrzeni produkcji, budowa monofunkcyjnych przestrzeni mieszkaniowych oraz zaniedbania w tworzeniu przestrzeni publicznych. Wprawdzie w ostatnich latach niektóre ze struktur ułomnych zostały dopełnione, ale nadal wyzwaniem jest wytworzenie integrującej miejskiej przestrzeni publicznej. Dlatego warto poznać sposoby społecznego użytkowania przestrzeni miast socjalistycznych. Rezultaty badań kwestionariuszowych pokazują, że mieszkańcy doceniają i lubią wielofunkcyjne place i rynki w tych miastach, w których one istnieją. Miejsca te stanowią wielofunkcyjną przestrzeń publiczną. Natomiast w ośrodkach, w których brakuje funkcjonalnych miejskich przestrzeni publicznych, zastępują je nowo powstałe centra handlowe, choć nie pełnią funkcji integracyjnej i nie sprzyjają interakcjom społecznym. We wszystkich miastach istotną rolę dla mieszkańców, szczególnie przy realizacji działań opcjonalnych, odgrywają przestrzenie rekreacyjne.
Social using of public space in the postsocialistic cities. Example of three Uppersilesian cities
The paper presents the ways public space is socially used in three cities: Jastrzebie Zdroj, Tychy and Zory. The theoretical background is the culturalist perspective of urban sociology and the theory of public space. In the socialist era, the space in the researched cities was dominated by production and monofunctional housing estates. Public space did not exist. In the recent years, some unfinished structures may have been completed, but creating integrative urban public space is still a challenge. As a result, it is interesting to research and describe contemporary ways of using space in the “socialist” cities. The results of qualitative research show that inhabitants appreciate multifunctional market places and public squares wherever they exist. Such places constitute multifunctional public space. However, in cities lacking functional public space, shopping centres replace traditional city space. Unfortunately, they do not have the social integration function and do not promote social interactions. In every city, recreational areas are important for inhabitants.
Afiliacja:
Krzysztof Bierwiaczonek: Uniwersytet Śląski, Instytut Socjologii, ul. Bankowa 11, 40-007 Katowice; krzysztof.bierwiaczonek@us.edu.pl
Artur Bajerski
Lokalne konflikty wokół rejonizacji kształcenia na obszarach wiejskich w Polsce
Celem artykułu jest próba zrozumienia, na podstawie trzech studiów przypadków, podłoża konfliktów wokół rejonizacji kształcenia na obszarach wiejskich w Polsce oraz znaczenia wprowadzanych zmian dla władz lokalnych, rodziców dzieci oraz społeczności wiejskich. Badania wykazały, że niezależnie od tego, czy konflikty związane były z zamknięciem lokalnej szkoły, czy też nie, wynikały one z różnic w rozumieniu istoty rejonizacji kształcenia między rodzicami i władzami lokalnymi. Ponadto w każdym z przypadków prowadziły do wzrostu aktywności rodziców w zakresie wyboru szkoły oraz wiązały się z poczuciem marginalizacji wsi.
Local disputes over the assignment of children to schools in their catchment areas in the rural districts of Poland
Referring to three case studies, the author makes an attempt to understand the basis of conflicts concerning changes in school catchment areas in rural districts of Poland, and the importance of the implemented changes for local authorities, parents, and rural communities. The research shows that such conflicts arise from misunderstandings between parents and local authorities concerning the essence of new assignments to catchment areas, irrespective of the fact whether schools were closed or not. Additionally, changing school catchment zones resulted in each of the cases in the parents’ increased activity when choosing a school, and made them feel that rural areas were marginalized.
Afiliacja:
Artur Bajerski: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, Instytut Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej, Zakład Zachowań Przestrzennych Człowieka, ul. Dzięgielowa 27, 61-680 Poznań; bajerski@amu.edu.pl
Maciej J. Nowak, Anna Kiepas-Kokot
Ograniczenia środowiskowe w instrumentach zarządzania przestrzenią na szczeblu gminnym w województwie zachodniopomorskim ze szczególnym uwzględnieniem gmin cennych przyrodniczo
W artykule skoncentrowano się przede wszystkim na najważniejszych instrumentach zarządzania przestrzenią, jakimi są miejscowe plany zagospodarowania. Celem jest określenie, czy i w jakim stopniu ustalenia z zakresu ochrony środowiska i ochrony przyrody zawarte w planach miejscowych wpływają ograniczająco na sposób zagospodarowania przestrzennego. Przeanalizowano dokumenty planistyczne z województwa zachodniopomorskiego, czyli wszystkie 92 miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego uchwalone w 2013 r., w tym 78 uchwalonych w gminach wiejskich oraz wiejsko-miejskich i 14 w miastach na prawach powiatu.
Environmental constraints in the instruments for space management at the municipal level in the West Pomeranian region
The paper focuses on the most significant space management instruments, i.e. local zoning plans. The authors’ purpose is to determine whether and to what extent spatial development is constrained by environmental and nature protection provisions included in local plans. The research has been conducted on the planning documents from the area of the West Pomeranian region. The contents of all local development spatial plans from 2013 have been analyzed, i.e. 92 plans, including 78 adopted in rural and rural-urban communities, and 14 in towns with county rights.
Afiliacja:
Maciej J. Nowak: Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie, Zakład Prawa i Gospodarki Nieruchomościami, Wydział Ekonomiczny, ul. Żołnierska 47, 70-210 Szczecin; maciej.nowak@zut.edu.pl
Anna Kiepas-Kokot: Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie, Wydział Kształtowania Środowiska i Rolnictwa, Katedra Ekologii, Ochrony i Kształtowania Środowiska, ul. Słowackiego 17, 71-434 Szczecin; anna.kiepas-kokot@zut.edu.pl
Przemysław Śleszyński
„Ekonomiczne straty i społeczne koszty niekontrolowanej urbanizacji w Polsce”, Konferencja Kongresu Budownictwa i Fundacji Rozwoju Demokracji Lokalnej, Warszawa, 30 czerwca 2014 r., Sejm RP (sprawozdanie)
Afiliacja:
Przemysław Śleszyński: Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN
Wojciech Sońta
Joanna Bach-Głowińska, 2014, Inteligentna przestrzeń. Trzeci wymiar innowacyjności (recenzja)
Afiliacja:
Wojciech Sońta: Wydział Ekonomiczny Uniwersytetu Technologiczno-Humanistycznego im. K. Pułaskiego w Radomiu