Numer:
3(81)/2020
Robert Perdał, Paweł Churski, Tomasz Herodowicz, Barbara Konecka-Szydłowska
Geograficzny wymiar (nie)sprawiedliwości społecznej – wyzwania rozwoju regionalnego i lokalnego
DOI: 10.7366/1509499538102
Geograficzny wymiar (nie)sprawiedliwości społecznej – wyzwania rozwoju regionalnego i lokalnego
Celem pracy jest identyfikacja geograficznego wymiaru (nie)sprawiedliwości społecznej w kontekście istniejących, trwałych zróżnicowań poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego w Polsce w ujęciu geograficzno-historycznym i ich konsekwencji dla polityki rozwoju na poziomie regionalnym i lokalnym. Praca składa się z dwóch zasadniczych części. W części pierwszej prowadzi się syntetyczne rozważania nad geograficznym wymiarem sprawiedliwości społecznej. W części drugiej podjęto próbę egzemplifikacji geograficznego wymiaru (nie)sprawiedliwości społecznej poprzez analizę rozkładu przestrzennego poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego (wskaźnik syntetyczny) i wybranych wskaźników cząstkowych. Dodatkowo dokonano weryfikacji występowania zależności pomiędzy poziomem rozwoju społeczno-gospodarczego a poziomem poparcia politycznego dla frakcji politycznych głoszących hasła „sprawiedliwości społecznej”. Wyniki przeprowadzonych badań potwierdzają występowanie w polskiej przestrzeni dużych zróżnicowań rozwojowych. Ich trwałość determinowana jest historycznie i pomimo upływu czasu ich układ niezmiennie odpowiada przebiegowi granic reliktowych z okresu zaborów. Brak z jednej strony minimalizacji tych różnic, a z drugiej strony utrzymujący się ograniczony wpływ wzrostu gospodarczego na wzrost dochodów, zwłaszcza w obszarach słabszych ekonomicznie, powodują pogłębiające się niezadowolenie społeczne. Prowadzi to w rezultacie do wniosku, że przedmiotowe zróżnicowania stanowią w Polsce geograficzny wymiar (nie)sprawiedliwości społecznej.
The Geographical Dimension of Social (In)justice: The Challenges of Regional and Local Development
The article aims to identify the geographical dimension of social (in)justice in the context of the existing permanent differences in the level of socio-economic development in Poland from the geographical and historical point of view. It also discusses the consequences of these inequalities for development policy on regional and local levels. The study consists of two essential parts. The first one presents synthetic deliberations on the geographical aspect of the social justice discussed. In the second part, an attempt was made to exemplify a geographical dimension of social (in)justice through the analysis of the spatial distribution of the socio-economic development level (a synthetic indicator) and selected partial indicators. In addition, the presence of dependencies of the socio-economic development level and the degree of political support for political fractions proclaiming the slogan of “social justice” was verified. The results of the conducted research confirm the existence of considerable developmental differences in the Polish space. Their strength is historically determined and, despite the passage of time, their pattern invariably corresponds to the former partition boundaries. These disparities are not minimised and the influence of economic growth on the income rise remains limited, especially in economically weaker areas, which leads to growing social dissatisfaction. As a result, one can conclude that in Poland those differences constitute the geographical dimension of social (in)justice.
Afiliacja:
Robert Perdał: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Wydział Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej, Zakład Studiów Regionalnych i Lokalnych, ul. Krygowskiego 10, 61-680 Poznań, Polska; ORCID: 0000-0002-2585-6898;
r.perdal@amu.edu.pl Paweł Churski: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Wydział Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej, Zakład Studiów Regionalnych i Lokalnych, ul. Krygowskiego 10, 61-680 Poznań, Polska; ORCID: 0000-0002-4152-1211;
chur@amu.edu.pl Tomasz Herodowicz: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Wydział Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej, Zakład Studiów Regionalnych i Lokalnych, ul. Krygowskiego 10, 61-680 Poznań, Polska; ORCID: 0000-0003-3106-1626;
tomasz.herodowicz@amu.edu.pl Barbara Konecka-Szydłowska: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Wydział Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej, Zakład Studiów Regionalnych i Lokalnych, ul. Krygowskiego 10, 61-680 Poznań, Polska; ORCID: 0000-0003-2309-5690 ;
bako@amu.edu.pl 
