Wyszukiwarka

Artykuł zawiera porównanie zmian zachodzących we wschodnich obszarach Polski i Niemiec na przestrzeni ostatnich lat. Podjęto w nim próbę wskazania najważniejszych problemów tych obszarów i ich wpływu na procesy rozwoju gospodarczego. Trajektorie rozwojowe wschodnich regionów Polski i Niemiec zostały przedstawione w kontekście procesów zjednoczenia i transformacji, z odniesieniem do polityki prowadzonej przez władze publiczne. We wnioskach sformułowano ocenę istotności i skali problemów dotykających wschodnich obszarów Polski i Niemiec, w tym próbę oceny skuteczności polityki regionalnej.

W artykule analizowany jest charakter powiązań pomiędzy instytucjonalnymi uczestnikami współpracy międzysektorowej w ramach partnerstw terytorialnych (a dokładniej tzw. lokalnych grup działania LEADER) utworzonych na obszarach wiejskich w celu podejmowania wspólnych działań na rzecz rozwoju społeczno-ekonomicznego określonych regionów. W kontekście koncepcji kapitału społecznego, za pomocą podstawowych wskaźników sieciowych, zbadano powiązania w trzech partnerstwach położonych w odrębnych regionach historyczno-kulturowych Polski. Omówiono interakcje pomiędzy uczestnikami współpracy (koordynacja, kooperacja, konflikt, kontrola i konkurencja) oraz przepływy (informacji, środków finansowych, zasobów ludzkich i rzeczowych).

Celem badań była analiza różnic pomiędzy cechami statystycznymi zbiorów wyników badań laboratoryjnych pochodzących z 23 różnych regionów Polski. Analizowano roczne zbiory wyników białka całkowitego, hemoglobiny, cholesterolu i glukozy. Zastosowano oryginalną metodę komputerową JEG opracowaną w IBIB PAN. Różnice wartości średnich sięgały od –2,81 do +2,01 odchyleń standardowych od wartości uśrednionej. Znacznie różniły się profile zmienności sezonowej oraz zależności wyników od płci i wieku. W kompleksowej ocenie regionalnej wyróżniał się dodatnio region północno-zachodni, zaskakująco słabo wypadła Wielkopolska, nie najlepiej Górny Śląsk i region północno-wschodni, dramatycznie zaś Małopolska. Wykazano przydatność zastosowanej metody, a jednocześnie celowość dalszych badań.

W pracy zastosowano rozmyty proces hierarchiczny do oceny ważności celów i zadań strategicznych w gminie wiejskiej Babiak. Procedura polega na budowie hierarchicznego schematu decyzyjnego składającego się z celu głównego, celów podrzędnych i zadań strategicznych oraz wykorzystaniu opinii ekspertów (radnych) na temat stanu i możliwości rozwojowych gminy. W wyniku przeprowadzonych badań ustalono, że najważniejsze dla rozwoju gminy są zadania związane z rozbudową dróg gminnych, budową sieci kanalizacyjnej, także z rozwojem agroturystyki i turystyki oraz pozyskiwaniem funduszy strukturalnych Unii Europejskiej i środków pozabudżetowych na rozwój gminy.

Polska dysponuje znacznymi, acz słabo rozpoznanymi zasobami obiektów warownych i rezydencjalnych. Różnią się położeniem, jakością architektury, stanem zachowania, własnością, funkcją pełnioną współcześnie. Ich dzisiejszy stan był determinowany przez wiele złożonych czynników ekonomicznych, politycznych, prawnych i społecznych. Wykorzystanie tych zasobów w związku z dynamicznym rozwojem turystyki kulturowej wymaga zmian w polityce ochrony dziedzictwa i rozwoju turystyki, w tym zwłaszcza zmiany podejścia i wzmocnienia rozwiązań rynkowych. Bez nich zasoby te pozostaną tylko kłopotliwą i kosztowną pamiątką przeszłości.

Na tle przemian Warszawy po 1989 r. autorka analizuje pojęcie chaosu, odtwarzając to, co Hegel nazywa „pracą pojęcia”, a zarazem wpisując to pojęcie w teoretyczne ramy odniesienia. Tekst proponuje swoistą typologię miejskiego chaosu, wskazując na konteksty, w jakich to określenie było używane w debacie publicznej dotyczącej miasta przez ostatnich dwadzieścia lat. W ramach tak wydzielonych obszarów autorka stara się ustalić, jakie zjawiska i zależności władzy skrywały się za tym, co nazywano „chaosem”. Stawia tezę, że z empirycznego punktu widzenia miejski chaos nigdy nie jest czystą przygodnością. Jest raczej konglomeratem wielu mniejszych porządków, pomiędzy którymi panują nieprzejrzyste i niestabilne zależności władzy, sprawiające wrażenie arbitralności. Analogicznie do heglowskiej „chytrości rozumu”, autorka proponuje poję-cie „chytrości chaosu”. Kluczem do jego zrozumienia jest różnica pomiędzy słowem „chaos”, tak jak jest ono używane w debacie publicznej, a samym chaosem jako sytuacją strukturalną, opartą na zależnościach siły pomiędzy wieloma mniejszymi porządkami.

Zagadnienie równoważenia rozwoju lokalnego wiąże się z wieloma problemami, do których należy m.in. gospodarowanie przestrzenią. Przestrzeń bowiem powinna być traktowana jako jeden z ważniejszych zasobów środowiskowych, a przy tym o charakterze nieodnawialnym. Gospodarowanie przestrzenią warunkowane jest wieloma czynnikami, w tym regulacjami prawnymi oraz aktualnym kształtem paradygmatu urbanistycznego. W związku z wprowadzeniem koncepcji zrównoważonego rozwoju paradygmat ten ulega ewolucji. Jako istotne jego elementy pojawiają się tendencje do ograniczenia rozwoju przestrzennego miasta oraz rewitalizacja istniejących, często zdegradowanych zasobów. Można przy tym mówić o całym szeregu zagadnień wiążących się z problemem rewitalizacji urbanistycznej. Jednocześnie należy uznać, iż rozwój miasta "do wewnątrz" a więc z wykorzystaniem zdegradowanych struktur miejskich stanowić winien alternatywę dla procesu postępującej suburbanizacji i sukcesywnego wkraczania zabudowy na tereny do tej pory niezurbanizowane.

Dynamiczny rozwój turystyki przyczynił się do równie szybkiego rozwoju gospodarki turystycznej, stającej się jednym z kluczowych źródeł dochodu. Strategie rozwoju turystyki odwołują się do różnych koncepcji rozwoju ekonomicznego, które pozwalają wyjaśniać wiele zjawisk i procesów, jednak nie wszystkie. Do takich należy kwestia czynników sukcesu: co powoduje, że w zbliżonych warunkach w jednych miejscach obserwujemy szybki rozwój turystyki, w innych nie. Wiele wskazuje na to, że wbrew pokutującym jeszcze tezom o znaczeniu walorów przyrodniczych, większe i rosnące znaczenie mają walory kulturowe i zwłaszcza zagospodarowanie turystyczne (infrastruktura). Wobec takiej zmiany o sukcesie przesądzają dziś przede wszystkim czynniki związane z jakością zasobów ludzkich, elit i przywództwa.