Issue:
1(75)/2019
Michał Dudek
Socio-demographic and spatial changes in the economic activity of rural population in Poland in 2010–2016
DOI: 10.7366/1509499517505
Zmiany aktywności zawodowej ludności wiejskiej w Polsce w latach 2010–2016
W artykule analizowano zmiany w skali aktywności zawodowej ludności wiejskiej i wskazano na ich wybrane uwarunkowania. Jako przyczyny zróżnicowania poziomu zatrudnienia rozważano społeczno-demograficzne charakterystyki zasobów pracy, a także przestrzenne odmienności w cechach regionów wiejskich w Polsce. Z przeprowadzonych analiz wynikało, że w latach 2010–2016 aktywność zawodowa ludności wiejskiej, mierzona wskaźnikiem zatrudnienia, wzrosła z 50 do 53%, co było przede wszystkim wynikiem oddziaływania determinant cyklicznych, wyrażających się w przewadze przyrostu liczby osób pracujących nad liczbą biernych zawodowo przy spadku skali bezrobocia. Przeprowadzone badania udokumentowały zbliżoną wartość wskaźnika zatrudnienia dla obszarów miejskich i wiejskich, przy czym różnice w jego poziomie w obrębie wybranych kategorii ludności uwidaczniały się relatywnie nieco wyraźniej w przypadku mieszkańców miast. Świadczyło to o tendencji do przestrzennego upodabniania się rynków pracy, jak również o osłabianiu przydatności prostego podziału na tereny miejskie i wiejskie w wyjaśnianiu odmienności struktur społeczno-zawodowych. Poziom regionalnych zróżnicowań aktywności zawodowej ludności wiejskiej w województwach w Polsce był umiarkowany i powiązany z ich charakterystykami gospodarczymi. Odzwierciedlały one rolę dużych miast i ich obszarów funkcjonalnych w alokacji wiejskiej podaży pracy, jak również stan zaawansowania dywersyfikacji gospodarczej wsi zlokalizowanych w poszczególnych regionach. W części dyskusyjnej artykułu wskazano instytucjonalne możliwości i bariery zwiększenia aktywności zawodowej mieszkańców wsi. Przedstawione wnioski oparto na danych zgromadzonych przez GUS (głównie BAEL, BDL) i rozpatrywanych z wykorzystaniem metod analizy statystyczno-porównawczej oraz analizy literatury przedmiotu.
Socio-demographic and spatial changes in the economic activity of rural population in Poland in 2010–2016
The paper analyses the changes in the scale of the rural economic activity and identifies their selected determinants. The socio-demographic characteristics of the labour resources and the economic differences between rural regions in Poland were analysed as reasons for the dissimilar levels of rural employment. Analyses have demonstrated that, in 2010–2016, rural economic activity measured by the employment rate increased from 50% to 53%, primarily as a result of the impact of cyclical determinants, reflected in the increase in the number of the employed being higher than the number of inactive persons, with a reduced scale of unemployment overall. The studies indicated similar values of the employment rate for urban and rural areas, while the differences in its level within the selected social categories were much more visible for rural populations. This reflected a persistence of territorial disparities in labour markets as well as a trend towards their convergence. The level of territorial differences in the rural employment in Poland was moderate and should be linked with regional economic characteristics. In this context, the allocation of rural labour supply could be attributed to the impact of cities and their functional areas and to the progress in economic diversification of villages located in a particular region. The discussion section of the paper outlines the institutional opportunities and barriers increasing rural economic activity. The presented conclusions were based on the Central Statistical Office data (mainly the Labour Force Survey and the Local Data Bank) and statistical and comparative analysis methods.
Affiliation:
Michał Dudek: Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej Państwowy Instytut Badawczy, Zakład Polityki Społecznej i Regionalnej, ul. Świętokrzyska 20, 00-002 Warszawa, Polska;
dudek@ierigz.waw.pl