Numer:
2(80)/2020
Adam Gendźwiłł, Tomasz Żółtak
Ile partii w samorządzie? Partie sejmowe i listy lokalne w wyborach władz gmin w latach 2002–2018
DOI: 10.7366/1509499528003
Ile partii w samorządzie? Partie sejmowe i listy lokalne w wyborach władz gmin w latach 2002–2018
Artykuł przedstawia analizy udziału ogólnokrajowych partii politycznych w wyborach władz lokalnych: rad miast i gmin oraz wójtów, burmistrzów i prezydentów miast. Nie znajduje potwierdzenia przypuszczenie, że wraz z konsolidacją ustroju demokratycznego wzrasta udział partii we władzy samorządowej. W latach 2002–2018 spadła powszechność udziału partii w wyborach lokalnych, choć system partyjny na arenie ogólnokrajowej uległ względnej stabilizacji. Udział przedstawicieli partii politycznych we władzy lokalnej pomimo wahań poparcia poszczególnych partii jest dość stabilny i ciągle utrzymuje się na niskim poziomie: z partiami w widoczny sposób pozostaje związana nie więcej niż jedna trzecia samorządowców gminnych pochodzących z wyboru. Wśród partii znajdujących się w parlamencie tylko cztery: PO, PiS, PSL i SLD, utrzymywały znaczących rozmiarów reprezentację w samorządach gminnych, choć z czasem zmieniał się ich udział we władzy samorządowej. LPR i Samoobrona szybko straciły znaczenie w samorządach gminnych po przegranych wyborach parlamentarnych. Powstające później nowe partie praktycznie w ogóle nie miały udziału we władzy samorządowej. Analizy przedstawione w artykule potwierdzają pozytywny związek poziomu „upartyjnienia” z wielkością gmin.
How many parties are there in local governments? Parliamentary parties and local lists in municipal elections, 2002–2018
The article analyses the participation of nation-wide parties in the elections of local authorities: municipal councils and mayors. There is no empirical confirmation of the assumption that along with the democratic consolidation in Poland, political parties strengthen their presence in local governments. Between 2002 and 2018 the overall spread of national parties in local elections decreased, even though the national party system (at the parliamentary arena) was relatively consolidated. The level of political parties’ engagement in local authorities, despite the changes in the level of parties’ support, is relatively stable – and low: no more than one third of elected local officials in Poland are affiliated with political parties. Among parliamentary parties, only four: PO, PiS, PS and SLD, maintained their significant representation in local governments, but the share of power at the local level which they were able to win varied considerably. LPR and Samoobrona rapidly lost their significance after their defeat in the 2007 parliamentary elections. The “new parties” established later failed to secure representation at the local level. The analyses confirm a positive (and stable over time) relationship between the level of party politicisation of local governments and the size of the municipality.
Afiliacja:
Adam Gendźwiłł: Uniwersytet Warszawski, Wydział Geografii i Studiów Regionalnych, Katedra Rozwoju i Polityki Lokalnej, ul. Krakowskie Przedmieście 30 pok. 54, 00-927 Warszawa; ORCID: 0000-0001-8079-3378;
a.gendzwill@uw.edu.pl Tomasz Żółtak: Instytut Badań Edukacyjnych, ul. Górczewska 8, 01-180 Warszawa; ORCID: 0000-0003-1354-4472;
t.zoltak@ibe.edu.pl