Na naszej stronie korzystamy z cookies (ciasteczek) umożliwiających zapisywanie informacji na urządzeniu użytkownika. Zapoznaj się z naszą polityką prywatności oraz opisem jak zablokować cookies. Kontynuując przeglądanie naszej strony wyrażasz zgodę na pozostawianie cookies zgodnie z Twoimi bieżącymi ustawieniami przeglądarki.

Zezwalaj
Wprowadź minimum 3 znaki

Archiwum

Numer:

4(22)/2005

Janusz Heller, Marcin Bogdański
Nakłady na badania i rozwój w Polsce na tle wybranych państw europejskich
Gospodarka oparta na wiedzy, new economy to pojęcia, które w kontekście zmian zachodzących w ciągu kilkunastu ostatnich lat w światowej gospodarce nabierają wyjątkowego znaczenia. Obecnie to wiedza jako czwarty czynnik produkcji stanowi podstawowe źródło kreowania rozwoju gospodarczego w najbardziej rozwiniętych krajach świata. Badania przeprowadzone w pracy pokazały, że nakłady na badania i rozwój w Polsce w latach 1994–-2003 kształtowały się na znacznie niższym poziomie niż w wielu innych krajach europejskich. Co więcej, ich struktura także nie jest adekwatna do potrzeb nowoczesnej gospodarki opartej na wiedzy.
Expenditures on Research and Development in Poland in Comparison with Chosen European Countries
Knowledge based economy, new economy. In context of changes we can observe that in last years in world economy these ideas are starting to have completely new meaning. Nowadays, it is the knowledge as the fourth factor of production, that is the most important source of creating the economic development in the highly developed states. Researches done in this paper proved that the Polish expenditures on research and development in years 1994-2003 were on the much lower level, than in many other European countries. Furthermore, their structure is not adequate to the needs of modern economy based on knowledge.
Afiliacja:
Janusz Heller: Katedra Makroekonomii, Wydział Nauk Ekonomicznych, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, (ul. K. Obitza 2, 10-106 Olsztyn); j.heller@uwm.edu.pl
Marcin Bogdański: Katedra Makroekonomii, Wydział Nauk Ekonomicznych, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, (ul. K. Obitza 2, 10-106 Olsztyn); marcin.bogdanski@uwm.edu.pl
Wioletta Kawiecka
Przekształcenia własnościowe w Polsce w ujęciu regionalnym
Artykuł zawiera omówienie oraz analizę stanu zaawansowania procesu przekształceń własnościowych w Polsce w ujęciu regionalnym wg stanu na koniec 2004 roku, ze szczególnym uwzględnieniem przebiegu procesu prywatyzacji. Badania dowiodły, iż zarówno w ujęciu ogólnopolskim, jak również w układzie województw, nie występuje zdecydowana dominacja żadnej ze stosowanych metod prywatyzacji, aczkolwiek w poszczególnych województwach daje się zauważyć pewne różnice co do częstotliwości ich stosowania, uwarunkowane w dużej mierze liczbą przedsiębiorstw państwowych funkcjonujących na terenie danego województwa oraz ich specyfiką. Analiza przebiegu procesu prywatyzacji w ujęciu regionalnym wskazuje również na występowanie przestrzennego zróżnicowania stanu zaawansowania tego procesu.
The Ownership Changes in Poland in Regional Area
The article gives the description and analysis of regional ownership changes in Poland at the end of 2004 with close attention to the privatization process. The research proves that in both dimensions - the whole-Poland and regional there have not been noticed any dominant privatization methods, though in particular voivodships there are some differences concerning their usage frequency mostly determined by the number and profile of state enterprises from particular voivodships. The privatization analysis in a regional aspect reveals an area differentiation of the process advancement.
Piotr Lorens
Gospodarowanie przestrzenią a polityka równoważenia rozwoju
Zagadnienie równoważenia rozwoju lokalnego wiąże się z wieloma problemami, do których należy m.in. gospodarowanie przestrzenią. Przestrzeń bowiem powinna być traktowana jako jeden z ważniejszych zasobów środowiskowych, a przy tym o charakterze nieodnawialnym. Gospodarowanie przestrzenią warunkowane jest wieloma czynnikami, w tym regulacjami prawnymi oraz aktualnym kształtem paradygmatu urbanistycznego. W związku z wprowadzeniem koncepcji zrównoważonego rozwoju paradygmat ten ulega ewolucji. Jako istotne jego elementy pojawiają się tendencje do ograniczenia rozwoju przestrzennego miasta oraz rewitalizacja istniejących, często zdegradowanych zasobów. Można przy tym mówić o całym szeregu zagadnień wiążących się z problemem rewitalizacji urbanistycznej. Jednocześnie należy uznać, iż rozwój miasta "do wewnątrz" a więc z wykorzystaniem zdegradowanych struktur miejskich stanowić winien alternatywę dla procesu postępującej suburbanizacji i sukcesywnego wkraczania zabudowy na tereny do tej pory niezurbanizowane.
Spatial Management vs. Sustainable Urban Development Policy
Sustaining the development at the local level is associated with many different issues. One of the major ones is the urban growth policy. This can be justified by the importance of space as one of the most important environmental assets, which has to be treated as non-renewable one. At the same time it is necessary to remember that the shape of this policy is influenced by many factors, i.e. legal regulations and current paradigm of urban development. Along with introduction of the sustainable development concept this paradigm evolves. Currently as some of its most important components one should mention urban regeneration of the degraded areas and limiting urban growth to the areas already urbanized. As far as urban regeneration is discussed, it is possible to mention a number of issues that have to be taken into account. At the same time one can regard the inside growth of cities which means reusing degraded areas – as real alternative to the on-going suburbanization and encroachment of urban structures to the areas still remaining its agricultural or natural character.
Afiliacja:
Piotr Lorens: Katedra Urbanistyki i Planowania Regionalnego, Wydział Architektury, Politechnika Gdańska, (ul. G. Narutowicza 11/12, 80-233 Gdańsk); plorens@pg.gda.pl 
Wojciech Tomasz Modzelewski
A. Skorupska (red.), 2005, Współpraca międzynarodowa samorządu gminnego, Warszawa: Polski Instytut Spraw Międzynarodowych - Raporty, 137 s. (recenzja)
Afiliacja:
Wojciech Tomasz Modzelewski: Instytut Nauk Politycznych, Wydział Nauk Społecznych, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, (ul. F. Szrajbera 11, 10-007 Olsztyn); wojtekmo@interia.pl 
Agnieszka Olechnicka
Polskie ośrodki naukowo-badawcze w programie ESPON
Opracowanie przybliża koncepcję programu ESPON (European Spatial Planning Observation Network) dotyczącego badań w zakresie rozwoju przestrzennego rozszerzającej się UE oraz przedstawia rolę polskich ośrodków naukowo-badawczych w tym programie. Ponadto na podstawie doświadczeń Centrum Europejskich Studiów Regionalnych i Lokalnych podsumowano zarówno zalety, jak i trudności związane z uczestniczeniem w programie. W podsumowaniu wskazane zostały propozycje możliwości zwiększenia udziału polskich ośrodków naukowych w inicjatywie ESPON.
Polish Scientific and Research Centres in the ESPON Programme
The article introduces the concept of ESPON (European Spatial Planning Observation Network) programme, dealing with a research on spatial development of enlarging European Union. The role of Polish research units in the programme is described. The article demonstrates also the benefits and constrains related to the participation in ESPON, based on the experience of the Centre for European Regional and Local Studies. Several suggestions on how to increase Polish participation in the ESPON programme are formulated.
Afiliacja:
Agnieszka Olechnicka: Uniwersytet Warszawski, Centrum Europejskich Studiów Regionalnych i Lokalnych (EUROREG), (ul. Krakowskie Przedmieście 30, 00-927 Warszawa); a.olechnicka@uw.edu.pl
Karol Olejniczak
Teoria i praktyka ewaluacji w świetle doświadczeń europejskich
Celem artykułu jest przedstawienie ram teoretycznych (definicja, funkcje, typologie) i praktyki ewaluacji w Unii Europejskiej. Analiza praktyki europejskiej przebiega na trzech poziomach: ewaluacji wykorzystywanej przez administracje krajowe do krajowych programów, ewaluacji na poziomie instytucji europejskich (głównie Komisji Europejskiej) i wreszcie ewaluacji programów europejskich na poziomie krajowym. Akcent został postawiony na politykę regionalną Unii Europejskiej. Autor konkluduje, że mimo swoistego boomu ewaluacyjnego, który nastąpił w UE głównie za sprawą wymogów polityki regionalnej, rzeczywisty wpływ ewaluacji na zarządzanie jest wciąż niedostatecznie oszacowany. Istnieje znacząca luka między praktycznym wykorzystaniem ewaluacji (liczbą i skalą prowadzonych ewaluacji) a europejską teorią oraz badaniami empirycznymi, które określałyby efektywność ewaluacji i jej wpływ na zarządzanie rozbudowanymi programami Unii Europejskiej.
Theory and Practice of Evaluation in the European Union
This article investigates the theoretical background (definition, function, types) as well as practice of evaluation activities in the European Union. The analysis has been led on three levels. The first one is the evaluation use by national administration for the purposes of national public programmes. Second level is the use of evaluation within the EU Institutions (namely European Commission). The last one, is the evaluation of European interventions at the country level. Accent has been put on this last level (the most developed one) that is the practice of structural funds. Author also concludes that despite the evaluation boom in Europe (that has taken place due to the requirements of EU regional policy), the real evaluation utilization and impact on the EU management are poorly recognized. There is a significant gap between number and scale of performed evaluations and the scientific attempts to recognize the real effects and the real utility of evaluation in improving the management of EU programmes and policies.
Afiliacja:
Karol Olejniczak: Uniwersytet Warszawski, Centrum Europejskich Studiów Regionalnych i Lokalnych (EUROREG), (ul. Krakowskie Przedmieście 30, 00-927 Warszawa); k.olejniczak@uw.edu.pl
Paweł Swianiewicz
Nowe interpretacje teoretyczne polityki miejskiej
Samorząd terytorialny i polityka miejska podlegają zmianom łączącym się ze zmianą tradycyjnego modelu welfare state. Zmiany te dotyczą wymiaru gospodarczego, politycznego i związanego z modelami zarządzania. Opisując te procesy, wielu autorów odwołuje się często do pojęcia nowego zarządzania w sektorze publicznym (New Public Management). Artykuł omawia trzy koncepcje teoretyczne powstałe w ciągu ostatnich kilkunastu lat, które są stosowane do interpretacji opisanych przemian. Teoria "nowej kultury politycznej" N. Clarka wychodzi od przemian zarówno w systemie wartości, jak i w systemie ekonomicznym i zwraca uwagę na nowe elementy w sposobie uprawiania polityki lokalnej. Koncepcja "zarządzania lokalnego" (local governance) rozwinięta zwłaszcza przez Petera Johna koncentruje się przede wszystkim na kształcie instytucji samorządowych. Kolejna koncepcja T.N. Clarka "miasta jako maszyna rozrywki" zwraca uwagę na zmieniające się mechanizmy lokalnego rozwoju gospodarczego i ich wpływ na kształt polityki miejskiej. Artykuł stawia także pytania (i wstępne hipotezy) dotyczące możliwości zastosowania omawianych koncepcji w warunkach polskich.
New Theoretical Interpretations of Urban Politics
For some time local governments and urban politics have been undergoing significant changes related to the change of the traditional welfare state model. These changes have concerned economic, political and management dimensions. While describing these processes numerous authors refer to the notion of New Public Management. This article discusses three theories which have been created to help in interpretation of on-going processes. New Political Culture theory by T.N. Clark stresses value and economic changes and underlines their implications for changes in styles of local politics. Local governance theory developed mostly by Peter John concentrates on shape of local government institutions. Another T.N. Clark’s theory of the “city as an entertainment machine” focuses on evolving mechanisms of local economic development and their impact on policies adopted by urban governments. The paper formulates questions and initial hypothesis about applicability of these concepts to Polish environment.
Afiliacja:
Paweł Swianiewicz: Instytut Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej, Wydział Geografii i Studiów Regionalnych, Uniwersytet Warszawski, (ul. Krakowskie Przedmieście 30, 00-927 Warszawa); pswian@uw.edu.pl 
Arkadiusz Tuziak
Uwarunkowania poziomu innowacyjności administracji publicznej w rozwoju lokalnym i regionalnym (na przykładzie województwa podkarpackiego)
W artykule przedstawiono wybrane aspekty problematyki innowacyjności administracji publicznej Podkarpacia. W sytuacji postępującej terytorializacji rozwoju szeroko rozumiana innowacyjność, to jest zdolność do kreowania, wdrażania i upowszechniania innowacji, jest warunkiem podnoszenia konkurencyjności regionalnej gospodarki, a tym samym zwiększa szansę odniesienia sukcesu w zaostrzającej się rywalizacji między regionami. Wychodząc z założenia, że władze lokalne i regionalne odgrywają dominującą rolę w procesach modernizacyjnych i rozwojowych, zawarte w artykule analizy i charakterystyki skoncentrowano na diagnozie kompetencji pracowników administracji publicznej w zakresie zarządzania rozwojem lokalnym i regionalnym, w tym rozwojem gospodarki opartej na wiedzy. Dokonano także identyfikacji i opisu ograniczeń i barier innowacyjności administracji samorządowej i rządowej. Opracowanie oparto na wynikach badań empirycznych mających na celu rozpoznanie postaw i działań innowacyjnych administracji publicznej Podkarpacia, zrealizowanych w ramach projektu celowego Ministerstwa Nauki i Informatyzacji: „Regionalna Strategia Innowacji Województwa Podkarpackiego”.
Conditions of the Innovation Level in Public Administration in the Process of Local and Regional Development (the example of Podkarpacie province)
The article presents innovation issues in public administration in the Podkarpacie region. In the situation of progressing territorial development, widely understood innovation is the ability to create, put into practice and disseminate it. This ability is the condition to raise competitiveness of the regional economy, while increasing the opportunity to achieve success in the escalating competition between the regions. Taking into account that local and regional authorities play the major role in the modernizational and developmental processes, the analyses and characteristics included in the article are concentrated on the diagnosis of the competence of public administration employers. The range of the above mentioned competence is the management of the local and regional development and the economy development based on the knowledge. Identification and description of the restrictions and barriers of innovation in the council and government administration were considered as well. The study is based on the results of the empirical research which aim was to recognize attitudes and actions of public administration in the Podkarpacie region, realized within the confines of the purposeful project of the Science and Informatics Ministry: "The Regional Strategy of Innovation of the Podkarpacie Province".
Afiliacja:
Arkadiusz Tuziak: Instytut Socjologii, Wydział Socjologiczno-Historyczny, Uniwersytet Rzeszowski, (al. T. Rejtana 16c, 35-959 Rzeszów)