Numer:
4(58)/2014
Krzysztof Bierwiaczonek
Społeczne użytkowanie przestrzeni publicznej miast posocjalistycznych. Przykład trzech miast górnośląskich
DOI: 10.7366/1509499545806
Społeczne użytkowanie przestrzeni publicznej miast posocjalistycznych. Przykład trzech miast górnośląskich
W perspektywie paradygmatu kulturalistycznego socjologii miasta z wykorzystaniem teorii przestrzeni publicznej artykuł prezentuje sposoby użytkowania przestrzeni publicznych w trzech miastach: Jastrzębiu Zdroju, Tychach i Żorach. W miastach tych wyraźnie widoczne są skutki wytwarzania przestrzeni w Polsce Ludowej: dominacja przestrzeni produkcji, budowa monofunkcyjnych przestrzeni mieszkaniowych oraz zaniedbania w tworzeniu przestrzeni publicznych. Wprawdzie w ostatnich latach niektóre ze struktur ułomnych zostały dopełnione, ale nadal wyzwaniem jest wytworzenie integrującej miejskiej przestrzeni publicznej. Dlatego warto poznać sposoby społecznego użytkowania przestrzeni miast socjalistycznych. Rezultaty badań kwestionariuszowych pokazują, że mieszkańcy doceniają i lubią wielofunkcyjne place i rynki w tych miastach, w których one istnieją. Miejsca te stanowią wielofunkcyjną przestrzeń publiczną. Natomiast w ośrodkach, w których brakuje funkcjonalnych miejskich przestrzeni publicznych, zastępują je nowo powstałe centra handlowe, choć nie pełnią funkcji integracyjnej i nie sprzyjają interakcjom społecznym. We wszystkich miastach istotną rolę dla mieszkańców, szczególnie przy realizacji działań opcjonalnych, odgrywają przestrzenie rekreacyjne.
Social using of public space in the postsocialistic cities. Example of three Uppersilesian cities
The paper presents the ways public space is socially used in three cities: Jastrzebie Zdroj, Tychy and Zory. The theoretical background is the culturalist perspective of urban sociology and the theory of public space. In the socialist era, the space in the researched cities was dominated by production and monofunctional housing estates. Public space did not exist. In the recent years, some unfinished structures may have been completed, but creating integrative urban public space is still a challenge. As a result, it is interesting to research and describe contemporary ways of using space in the “socialist” cities. The results of qualitative research show that inhabitants appreciate multifunctional market places and public squares wherever they exist. Such places constitute multifunctional public space. However, in cities lacking functional public space, shopping centres replace traditional city space. Unfortunately, they do not have the social integration function and do not promote social interactions. In every city, recreational areas are important for inhabitants.
