Numer:
3(97)2024
Maria Bednarek-Szczepańska
Ruch antywiatrakowy w Polsce w świetle koncepcji nowych ruchów społecznych
DOI: 10.7366/1509499539705
Ruch antywiatrakowy w Polsce w świetle koncepcji nowych ruchów społecznych
Począwszy od połowy pierwszej dekady XXI w., we wszystkich regionach w Polsce miały miejsce protesty mieszkańców przeciwko lokalizacji elektrowni wiatrowych. Działania podejmowane przez grupy antywiatrakowe kierowane były do instytucji na wszystkich szczeblach administracji i argumentowane negatywnym oddziaływaniem wiatraków na zdrowie, wartość nieruchomości i walory krajobrazowe. Celem artykułu jest identyfikacja cech ruchu antywiatrakowego w Polsce w odniesieniu do koncepcji nowych ruchów społecznych. Na podstawie analiz prasy lokalnej, przeglądu literatury i innych źródeł omówiono motywacje, aktywność protestujących w ruchu antywiatrakowym i ich wpływ na kształtowanie wizerunku energetyki wiatrowej w mediach lokalnych. Badania pokazały dwa wymiary tego ruchu w Polsce: lokalny, który obejmował grupy aktywnych mieszkańców dążących do zablokowania lokalizacji konkretnych inwestycji, oraz ponadlokalny, który tworzyły pojedyncze organizacje parasolowe, wspomagane przez polityków partii konserwatywnych, dążące do wprowadzenia ogólnopolskich restrykcyjnych zasad lokalizacji elektrowni wiatrowych oraz krytykujące unijną politykę klimatyczną.
Protests Against the Location of Wind Power Plants in Poland and Their Consequences in the Light of the Concept of New Social Movements
From the middle of the first decade of the 2000s protests by residents against the siting of wind turbines took place in all regions of Poland. The actions taken by anti-windmill groups were addressed to institutions at all levels of government and argued by the negative impact of windmills on acoustic environment, health, property values, and landscape. The aim of this article is to identify the characteristics of the anti-windmill movement in Poland in relation to the concept of new social movements. Based on analyses of the local press, a literature review, and other sources, the activity of the protesters, their impact on the image of wind energy in the local media, the motivations of the protests, and their consequences were all discussed. The protesters took a variety of actions against the siting of wind turbines from the typically formal to the highly informal, taking care to publicise them, thus shaping a negative image of wind energy in the local media. Locally, there were numerous groups of protesting residents who fought for a solution to a specific problem related to the location of a wind turbine, with different motivations for the protests. These groups gained the support of local residents and intervened with local authorities. On the supra-local level, there were several organisations whose aim was to establish restrictive distances of windmills from residential development. Their activities were supported by conservative party politicians. They negated the EU climate policy and global warming.
Afiliacja:
Maria Bednarek-Szczepańska: Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN, ul. Twarda 51/55, 00-818 Warszawa, Polska; ORCID: 0000-0002-4986-2854;
bednarek@twarda.pan.pl